Jumpersknee of springersknie
Een jumpersknee of springersknie is een blessure die ontstaat door overbelasting van de knie. De pijnklachten ontstaan bij de aanhechting van de kniepees aan de onderzijde van de knieschijf. Ook zwelling van de knie en stijfheid van het gewricht kunnen op den duur tot het klachtenpatroon gaan behoren. Jumpersknee is een overbelastingsblessure die met voldoende rust en de juiste oefentherapie meestal wel geneest. Aandacht voor goede (sport)schoenen is een vast onderdeel van de behandeling. Daarnaast kunnen de verende steunzolen van Fusselastic een goed hulpmiddel zijn om de klachten van jumpersknee te verminderen.
Wat is een jumpersknee?
Jumpersknee of springersknie zijn namen voor een aandoening die door artsen patellatendinopathie wordt genoemd. De patella is de knieschijf. Met tendinopathie wordt een afwijking van de kniepees bedoeld. Door overbelasting van de kniepees raakt deze bij de aanhechting aan de knieschijf geïrriteerd. Bij het belasten van de knie ontstaat vervolgens pijn en zwelling die aan de onderzijde van de knieschijf te voelen en te zien is. Wanneer iemand lang blijft doorlopen met een jumpersknee worden de klachten langzamerhand erger en kunnen pijn en zwelling ook zonder belasting van de knie aanwezig blijven.
Hoe ontstaat een jumpersknee?
Jumpersknee ontstaat door overbelasting van de kniepees. Deze vorm van overbelasting komt met name voor bij beoefenaars van sporten waarbij veel gesprongen wordt, zoals bij volleybal of basketbal. Ook bij andere sporten waarbij de kniepees flink belast wordt, zoals hardlopen, bergwandelen of veldsporten, kan een te intensieve belasting leiden tot een jumpersknee.
Door de overbelasting van de kniepees raakt deze langzaam steeds meer geïrriteerd. Bij aanhoudende overbelasting van de knie ontstaat zo een chronische irritatie wat resulteert in een afwijkende structuur van de kniepees. Er ontstaan microscheurtjes in de pees die niet meer genezen, waardoor de kwaliteit van de kniepees langzaam afneemt. Het gevolg is dat de pees pijn gaat doen en gaat opzwellen. Aanvankelijk verdwijnen deze klachten tijdens rust, maar bij langdurige jumpersknee kan de knie ook na het sporten pijn blijven doen.
Hoe ontstaat overbelasting van de kniepees?
We spreken van overbelasting als de kniepees dusdanig wordt belast dat er kleine scheurtjes in de pees ontstaan. Er zijn verschillende redenen waardoor deze microscheurtjes kunnen ontstaan.
Sprongbelasting
Bij sporten zoals volleybal of basketbal waarbij veel en hoog gesprongen wordt, is de kans op overbelasting van de kniepees groot.
Spierverkorting
Bij verkorting van de bovenbeenspieren door bijvoorbeeld intensieve krachtsport wordt de kans op overbelasting van de kniepees groter.
Oude blessures
Als tijdens de revalidatieperiode van een oude (knie)blessure te hard van stapel gelopen wordt, kan het zijn dat de kniepees extra belast wordt en zo overbelast raakt.
Bekken-, romp-, knie- en enkelinstabiliteit
Als iemand last heeft van instabiliteit, ook door oorzaken die niet primair in de knie liggen, kan de kniepees hierdoor (secundair) in de problemen komen.
Afwijkingen in de voeten
Problemen zoals platvoeten of holvoeten kunnen een rol spelen bij het ontstaan van jumpersknee door de afwijkende stand van de voeten en van het lichaam.
Wat zijn symptomen van een jumpersknee?
De klachten bij jumpersknee kunnen variëren en zijn afhankelijk van de duur van de overbelasting. De meest voorkomende klachten zijn pijn aan de onderzijde van de knieschijf, zwelling van de knie en stijfheid en/of startpijn bij het sporten. In eerste instantie zijn de klachten er alleen tijdens het sporten. Bij langdurige overbelasting kunnen pijn en zwelling ook in rust optreden en wordt de knie stijf.
Diagnose van jumpersknee
Zeker bij langdurige klachten aan de onderzijde van de knie is het raadzaam om een (sport)arts te raadplegen. De diagnose jumpersknee wordt gesteld door een lichamelijk onderzoek, eventueel aangevuld met onderzoek zoals echografie, röntgenfoto’s en/of MRI scan. Bij het lichamelijk onderzoek zijn de plaats van de pijn en de voorgeschiedenis van de patiënt vaak al voldoende om een diagnose te kunnen tellen. De arts kijkt ook naar de stand van het lichaam en de voeten en onderzoekt tevens de mate van stabiliteit. Een sportarts zal zeker ook naar uw sportschoenen willen kijken. Neem deze dus mee naar het consult.
Behandeling van jumpersknee
De behandeling van een jumpersknee richt zich op het herstel van de schade aan de kniepees. Ongeachte welke benadering hiervoor gekozen wordt, kunt u ervan uit gaan dat dit herstel lang gaat duren. Reken op vele maanden tot een jaar.
In veel gevallen zal jumpersknee door rust en niet meer intensief sporten vanzelf weer overgaan. In sommige gevallen wordt oefentherapie toegepast om het herstel te bevorderen. Ook kan het nodig zijn om extra ondersteuning van het herstelproces in te zetten, bijvoorbeeld door het gebruik van steunzolen in de sportschoenen.
Oefeningen bij Jumpersknee
Een manier om jumpersknee te behandelen is door middel van oefentherapie. Het gaat dan om intensieve oefentherapie voor de knieschijf en de kniepees door middel van excentrische oefeningen. Uw fysiotherapeut kan u hier meer over vertellen. Daarnaast zal er extra aandacht zijn voor het optimaliseren van de stand van uw lichaam en het verbeteren van bekken-, romp-, knie- en enkelstabiliteit. Indien er sprake is van spierverkortingen van bovenbeenspieren zullen rek- en strekoefeningen ook onderdeel van het behandelplan zijn.
Ga niet zelf aan de slag met oefenen. Bij jumpersknee is het van groot belang dat de oefeningen technisch goed worden uitgevoerd. Professionele hulp in de vorm van een fysiotherapeut of sportarts zijn echt noodzakelijk.
Ondersteuning bij herstel van jumpersknee
Naast oefentherapie kunnen soms pijnstillende medicijnen, zoals paracetamol, worden gebruikt ter ondersteuning. Ook een zogenaamd patellabandje of een tapebehandeling kan ingezet worden om het herstel te bevorderen.
Aangezien jumpersknee met name voorkomt bij sporters die veel springen en bij anderen die (sport)schoenen dragen die onvoldoende demping hebben, kan het dragen van op maat gemaakte inlegzolen van Fusselastic een goede oplossing zijn voor dit probleem. De Fusselastic steunzolen zorgen namelijk voor extra goede demping bij het springen door middel van een verende zool die is gemaakt van Zweeds staal. Sterk en toch zeer flexibel. De schok van het neerkomen na het springen wordt zo gemakkelijk opgevangen. Daarnaast zijn de inlegzolen van Fusselastic slechts 1 mm dik. Deze steunzool past dus in iedere (sport)schoen.
Prognose van jumpersknee
Veel sporters reageren goed op de oefentherapie, mits de oefeningen consequent en onder begeleiding van een professional worden uitgevoerd. In sommige gevallen verdwijnen de klachten niet geheel of onvoldoende. Vaak wordt dan aanvullende onderzoek gedaan. Aanvullende behandelingen zoals shockwave therapie zijn dan eventueel mogelijk, maar in verreweg de meeste gevallen is het herstel toch een kwestie van rust, geduld en het dragen van goede schoenen met verende steunzolen, zoals de inlegzolen van Fusselastic.